İdeal kiloyu tek bir rakama sığdırmak doğru olmaz. İdeal kilo bir aralıktır. Bu sağlıklı kilo aralığında idealliğin ölçütü vücut yağ oranıdır. Vücut ağırlığı aynı olan iki bireye bakıldığında büyük farklılıklar görebilirsiniz. Örneğin biri 40 beden pantolon giyerken diğeri 38 beden giyiyor olabilir. Burada kilodan ziyade önemli olan vücut yağ oranıdır.
Vücut yağ oranı fitliğin bir göstergesidir diyebileceğimiz gibi burada da önemli bir ölçüt vardır o da : VÜCUT YAĞ DAĞILIMI.
Vücut yağ dağılımı sağlığın önemli bir ölçütüdür. Vücudun diğer bölgelerine oranla bel çevresinde toplanan fazla yağ karaciğer yağlanması ve insülin direnci ile ilişkilidir. Bu nedenle beslenme sadece kiloya bakılarak karar verilecek bir kavram değildir. Beslenme kişiye özeldir ve kişinin fiziksel, biyokimyasal, fizyolojik bulguları beslenme modeli için çok önemli parametrelerdir.
Vücut yağ dağılımını etkileyen ve metabolizma hızımız üzerinde söz sahibi olan diğer önemli parametre ise vücut kas oranıdır. Kas oranı ne kadar fazla ise metabolizma o kadar hızlıdır. Yani vücudunuzda kas oranı ne kadar fazla ise yediklerinizi o kadar kolay yakıyorsunuz demektir. Fizyolojik olarak erkeklerin kas oranı kadınlardan daha fazladır. Bu durum erkeklerin kadınlara göre daha yavaş kilo almasında büyük bir etkendir.
Kabaca ideal kilo için bir aralık verecek olursak; kilonuzu (kg cinsinden) boyunuzun (metre cinsinden) karesine bölünüz. Çıkan rakam 18-25 aralığında ise ideal bir aralıktasınızdır demek. Ama bu rakam fit ya da sağlıklı olduğunuzun kesin bir göstergesi değildir. Bu rakam aralığında olup fazla kilolarınızdan şikayetçi iseniz vücut yağ oranınız normalin üstünde demektir. Çıkan rakam 25 ve üstü ya da 18 ve altı ise mutlaka bir beslenme uzmanına danışmanızı öneririm. Eğer çıkan rakam 30 ve üstü ise beslenme uzmanından yardım almakta fayda var.
Unutulmamalıdır ki bu rakamlar sadece sinyal verir. Kesin bir sonuç vermez. İdeal kiloyu etkileyen bir çok etmen vardır.
İŞTE İDEAL KİLOYU BELİRLEYEN ETMENLER
-Daha önce yapmış olduğunuz diyetler
-Yaşınız ve boyunuz
- Bel çevreniz
-Vücut yağ ve kas oranınız
-Sağlık durumunuz (hormonal durumlar , kullandığınız ilaçlar vb.)
-1. dereceden akrabalarınızın sağlık geçmişi
-Son 5 yıl içinde görmüş olduğunuz en düşük ve en yüksek kilo
-Fiziksel aktivite durumunuz
Hedefi koyarken tartıdaki rakamdan ziyade sağlığınız önemlidir. Sağlığı yakaladığınızda fazla kilolar zaten gidecektir. Gerçekçi hedefler ile sağlığı elden bırakmadan size özel bir program ile yola koyulmanızı öneririm.
Diyetisyen Duygu DERYAN